بر خلاف تصور، دوران نوجواني دختر براي والدين و نوجوانان مرحله ساده و راحتي نيست. دختر نوجوان با چالش‌هايي چون تغييرات رفتاري، دل‌‌شكستگي، مسائل ظاهري، تغييرات هورموني و … روبرو است. اين مشكلات نوجواني تمامي ندارند و بويژه براي دختر نوجوان بسيار مهم است كه دركي از كيستي و خود حقيقي‌اش بدست آورد. اين مرحله از زندگي براي دختران نوجوان تغييرات بنيادين مهمي به همراه دارد و آنها بايد كاملا از اين دوره زندگي خود لذت هم ببرند. دختران شما با ورود به سال‌هاي نوجواني، تغييرات فيزيكي و عاطفي زيادي پيش رو دارد. از اين رو درك شرايط دختر نوجوان و روانشناسي دختر نوجوان براي هر والديني ضروريست. در اين مطلب به بررسي جايگاه دختر نوجوان و فرايند رشد و مشكلات او و نيز روش‌هاي رفتاري مناسب با دختران نوجوان مي‌پردازيم.

منبع: دختر نوجوان | نحوه تفكر، نشانه هاي بلوغ و نحوه ارتباط با دختران نوجوان

در ذهن دختر نوجوان چه مي گذرد؟

نزديك شدن به دوران بزرگسالي براي بسياري از دختران نوجوان سردرگمي و نگراني ايجاد مي‌كند. البته اين نگراني‌ها با در نظر گرفتن بلوغ جنسي دختران و تغييرات جسمي و روحي اين دوران، چيز تعجب‌آوري نمي‌باشد. نوجواني براي يك دختر، حركت از دنياي كودكي به دنياي بزرگسالي است و اين حركت به يك تعادل اصولي نيازمند است. در برخي جوامع و فرهنگ‌ها هم سخت‌گيري نسبت به دختران بيشتر از پسران است. دختر بايد مراقب رفتارش، ارتباطاتش، طرز فكرش و… باشد، دختر بايد به موقع ازدواج كند؛ اين‌ها مواردي از بايدها و نبايدها براي دختران نوجوان است. اين عوامل باعث مي‌شود او نگران قضاوت‌ها و طرز فكر ديگران در مورد خودش شود. مهم‌ترين چيزي كه بايد دختران ما به خاطر بسپارند اين است كه به آنها بفهمانيم تنها نيستند و همانند مادر و مادربزرگ‌هايشان از دوران نوجواني عبور خواهند كرد.

مشكلات رايج دختران نوجوان

اتاق مشاوره دبيرستان پر از دختران نوجوانيست كه فكر مي‌كنند توسط والدين درك نمي‌شوند. و در مقابل مادراني كه مي‌گويند نمي‌دانم با او چگونه رفتار كنم، به حرفم گوش نمي‌دهد. اين گفته‌ها نشان از عدم درك متقابل والدين و دخترانشان است. والدين به ويژه مادران بايد مشكلات آنها را درك كنند و به او كمك كنند به راحتي و لذت از اين دوره عبور كند. عمده‌ترين مشكلات دختر نوجوان شامل موارد زير است.

ارتباط دختر نوجوان با والدين

غالبا دختر نوجوان احساس گوشه‌‌گيري و جدا بودن از ديگران دارد. گاهي حتي از والدينش هم جداست. شما بايد او را تشويق و عادت به صحبت كردن با خودتان كنيد. مخصوصا در مورد مسائلي كه دختر در نوجواني با آن‌‌ها روبروست با او حرف بزنيد. نگذاريد مشكلات دخترانه‌اش را درون خود نگه دارد و به غولي تبديل كند.  راهنمايي‌ شما مي‌‌تواند در رفع مشكلات و يا فشار ذهني ناشي از آن به او كمك كند.

 قرار گذاشتن و دوستي دختر نوجوان

دخترها معمولا دوستي‌‌ها و قرارهايشان با دوستان را پيچيده مي‌‌كنند و در اين مورد محافظه‌كارانه رفتار مي‌كنند. خب اين طبيعي است. اما بدانيد كه اين چيزها تنها قسمتي از زندگي‌اند. به او بگوييد براي خودش دوست صميمي پيدا كند، از طرفي هم ياد دهيد بتواند افرادي كه مانع پيشرفتش هستند را  از زندگي‌اش حذف كند.

عزت‌ نفس

مهم‌ترين مشكل دختر نوجوان عزت‌ نفس اوست. دختران در سنين نوجواني خودشان را از نظر ظاهر، پوشش و تعداد دوستان، با ديگران مقايسه مي‌كنند. اين عمل آنها باري روي دوششان مي‌شود و ممكن است عزت و اعتماد به نفسشان را پايين آورد. او را در مورد بدن، ظاهر، لباس، پول و غيره آگاه كنيد و بگوييد اين چيزها شخصي است و قرار نيست همه مثل هم باشند. به او كمك كنيد بفهمد اگر در مسئله‌اي احساس كمبود از دوستانش دارد، شايد در موضوع ديگري برتر و بهتر از دوستانش است.

سيكل قاعدگي

مهم‌ترين تغيير در دختر نوجوان شروع دوره پريودي يا سيكل قاعدگيست. اين اتفاق براي بسياري از آنها مي‌تواند وحشتناك به نظر برسد. بسياري از دختران از بيان اين تغيير به بزرگترهاي خود خجالت مي‌كشند و تبديل به يك مشكل بزرگ مي‌شود. خانواده و مدرسه بايد به دختران اطلاعات كاملي راجب اين دوره به دختر نوجوان بدهند و بگويند اين يك دوره طبيعي در دختران و نشانه سلامت آنهاست. با ارائه آگاهي و دانش لازم در اين باره به دختران كمك كنيد كه در روبرو شدن با اين موضوع غافلگير و نگران نشوند.

نشانه‌هاي بلوغ جسمي در دختر نوجوان

مهم‌ترين تغييري كه دختر نوجوان با آن روبروست، تغييرات چشمگير جسماني است. اين تغييرات در برخي دختران از 8 سالگي شروع مي‌شود. تغييرات جسمي در دختران نوجوان زودتر از پسران آغاز مي‌شود و سن شروع اين تغييرات وابسته به عواملي چون به نژاد، وراثت، آب و هوا، تغذيه، شرايط فرهنگي، روابط عاطفي و تغذيه‌اي است. آشكارترين اين تغييرات رشد جوانه نوك سينه، افزايش وزن، قد و رشد موهاي ناحيه تناسلي و زير بغل است و شروع سيكل قاعدگي در سنين 9 تا 17 آن را كامل مي‌كند. براي شروع دوره قاعدگي حداقل وزن دختر بايد ۴۵ كيلوگرم باشد، بر اساس تحقيقات دختران خيلي لاغر ديرتر قاعده مي‌شوند. در كنار همه اين تغييرات، مسئله رشد قدي هم در نوجواني چشمگير است. دختران نوجوان با والدين بلند قد، معمولاً قدشان بلند و آن‌هايي كه والدين كوتاه قد دارند، قدشان تا حد معيني رشد مي‌كند.

بلوغ روحي و عاطفي

دختران نوجوان در بلوغ روحي با شرايط سختي روبرو مي‌شوند. ممكن است بسيار حساس و زودرنج شوند. عصبانيت، هيجانات غير ارادي، افسردگي و بي‌قراري، احساس تنهايي، احساس متفاوت بودن و طرد شدگي، ناتواني در برقراري ارتباطات درست، نبود اعتماد به نفس يا اعتماد به نفس كاذب، ميل شديد به مستقل بودن، بيزاري از شنيدن نظرات ديگران و بحران‌هايي به ويژه در مورد جايگاه اجتماعي، ديگر ويژگي‌هاي روحي دختران نوجوان است. اين موارد مي‌تواند با توجه به فرهنگ هر خانواده‌ و چگونگي برخورد با دختر نوجوان، ر هر فردي شديد يا خفيف باشد.

توصيه‌هايي براي تعامل و رفتار والدين با دختران نوجوان

در مقابل مشكلاتي كه دختران در نوجواني تجربه مي‌كنند، والدين نيز بايد در برخورد با آنها اصولي را رعايت كنند و به راحت‌تر سپري كردن اين دوران به او كمك كنند.

افزايش آگاهي در مورد نوجواني و انتقال اطلاعات به نوجوان

والدين به ويژه مادران كه ارتباط بيشتري با دخترشان دارند، سعي كنند با مطالعه در مورد نوجواني و مسائل آنها، اطلاعات خود را بيشتر كنند. آموزش و آگاهي لازم در مورد تغييرات دوره نوجواني را به دخترشان بدهند. شما مي‌توانيد براي اين كار از مشاورين نيز كمك بگيريد.

تحقير و مقايسه نكنيد

بزرگترين اشتباهي كه موجب ايجاد فاصله بين شما و دخترتان مي‌شود، تحقير او در جمع و حتي در خلوت مي‌باشد. نقطه ضعف‌هاي دخترتان را وسيله تحقيرش قرار ندهيد و موفقيت‌هاي دوستانش را به رخ او نكشيد. او را همانطور كه هست بپذيريد و انتظارتان از او متناسب با شرايط و استعدادهايش باشد. به او در يافتن توانايي‌ها و استعدادهايش و رفع نقص هاي كمك كنيد.

كنترل بيش از حد ممنوع

بعضي از والدين نسبت به دختر نوجوان نگراني‌هاي بي مورد دارند و او را به شدت محدود  و كنترل مي‌كنند. اين دختران هم در برابر فشار والدين، مجبور به دروغگويي و كتمان خيلي چيزها مي‌شوند. بهتر است به جاي جاي محدود كردن آنها، راهكار رفتار مناسب در مواجه با خطرات را بياموزيد، به او اعتماد كنيد و ياد دهيد در برابر كساني كه مزاحمش مي‌شوند چگونه رفتار كند.

ايجاد محيط امن در خانه

اين مورد بسيار مهم است زيرا اولين و مهمترين پايگاه و تكيه‌گاه براي دختر نوجوانتان خانه شماست. با امن و آرام نگه داشتن خانه براي دخترانتان او را خانواده‌دوست بار آوريد و با دعواها و تنش در خانه او را از خانه فراري ندهيد.

گاهي از او هم راهنمايي بخواهيد

با دخترتان از همه چيز صحبت كنيد. مسائلي مطرح كنيد و از او مشورت و راهنمايي بخواهيد. وقتي راجب موضوعي اظهارنظر كرد، باارزش بودن نظراتش را با رفتار و گوش دادن خودتان به او نشان دهيد. 

به خلوت آنها احترام بگذاريد

دختران نوجوان دوست دارند بيشتر وقتشان را در اتاقي تنها باشند، گوش دادن به موسيقي، شعر خواندن، حتي براي درس خواندن دلشان مي‌خواهد تنها در اتاق بنشين.د و در اتاق را ببندند. خلاصه مي‌خواهد يك حريم خصوصي براي خود داشته باشد. در اين مواقع بهتر است شما در حد قوانين خانه‌تان به او اجازه اين كار را بدهيدو هيوقت سرزده وارد اتاقش نشويد. بگذاريد در اتاقش سلطنت كند.

سخن نهايي

در اين مقاله سعي نموديم شما را با تغييرات مختلف دختران نوجوان آشنا كنيم. شما مي‌توانيد با كمك روانشناسي دختران نوجوان با نحوه رفتار با نوجوان بهتر آشنا شويد؛ اگر با دختران نوجوان به درستي رفتار كنيد، دختري قوي كه به شما اعتماد  دارد خواهيد داشت. چنانچه رفتار با دختر نوجوان را نمي‌دانيد، به متخصصان و روانشناسان اين حوزه مراجعه نماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نوجوانان مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 تماس بگيريد.